TARİHİ:
Mudanya’nın tarihi M.Ö. 7. Yüzyıla kadar dayanmaktadır. Arkeolojik araştırmalar sonucunda yaklaşık olarak bu yüzyılda İyon’lu Kolonistlerden Kolofonlular tarafından Mirleia adıyla kurulmuştur. (Kolofonlular, İyonya Devletinin 12 şehrinden birisidir ve Gemlik ile Erdek’te aynı kolonistler tarafindan kurulmustur.) Mirleia zaman zaman işgale uğramış, daha sonraları Mekedonya Kralı 5. Philip tarafından yıkılarak Apamya adı ile yeniden kurulmuştur. Daha sonra Apamya’da işgale uğramış, sonradan imar edilerek Montania adını almıştır. Şimdiki adı Mudanya’nın buradan geldiği sanılmaktadır.
(Kaynak: Prof.Dr.Arif Müfit MANSEL, Ege ve Yunan Tarihi)
Mudanya Osmanlı Devletinin ilk yıllarında 1321 de Orhan Bey zamanında Osmanlı hakimiyetine girmiştir. Mondros Mütarekesine kadar Osmanlı egemenliğinde kalmış olan Mudanya, 25 Haziran 1920 günü İngiliz istilasına uğramış, çok küçük bir direniş karşısında İngilizler işgalden vazgeçmişlerdir. Bu hareketten 11 gün sonra, 6 Temmuz 1920 tarihinde bu defa Yunanistan tarafından işgal edilmiş, 12 Eylül 1922 tarihinde Türk Ordusu bu istilaya son vermiştir.
Tarihimizde önemli bir yeri olan Mudanya Mütarekesi 11 Ekim 1922 tarihinde Mudanya’da imzalanmıştır.
COĞRAFYASI:
Mudanya, Marmara Bölgesinde 28-29 boylam, 40 - 41 enlemleri arasında bulunmaktadır. Doğusunda Gemlik, Batısında Karacabey İlçeleri, Güneyinde Bursa, Kuzeyinde Gemlik Körfezi yer almaktadır.Gemlik’ten başlayıp Esence Körfezine kadar uzanan Mudanya Dağları, Bursa Ovası ile Marmara Denizi arasında bir set teşkil etmektedir. En yüksek tepe 600 m. yüksekliği olan Üsküp Tepesi, belli başlı akarsuyu Nilüfer Çayıdır. Arazi engebeli bir yapıya sahip olup, sahil uzunluğu : 55 Km., Yüzölçümü : 346 km2 dir.İlçede Akdeniz iklimi özelliği görülür. Yazları çok sıcak olmamakla beraber kurak geçer. Kışları ılık ve yağışlıdır. Yıllık ortalama sıcaklığı 16.7, en yüksek sıcaklık 34.3, en düşük sıcaklık -6 derecedir. En soğuk ay Şubat Ay’ı, en sıcak ay Ağustos Ay’ıdır.
MUDANYANIN TARİHİ ZENGİNLİKLERİ
Eski Cami...1594 Yılında yapılmış olup, Mustafa Kemal Pasa Caddesindedir
Hasanbey Cami...1652 Yılında yapılmış olup, Hasanbey Mahallesindedir. Tavanı, minberi, pencere kenarları ile son cemaat yerindeki ağaç oymaları ile süslemeler Osmanlı devri süslemeleri hakkında bilgi vermektedir. Camii yanında yaptıranların türbesi vardır.
Tahirpaşa Konağı
Osmanlı mimarisi eserlerinden olup, Şükrüçavuş Mahallesindedir. Kültür Bakanlığı tarafından restore edilmiştir. Halen alt katında İlçe Halk Kütüphanesi hizmet vermektedir.
Korunacak Tescilli Yapılar
T.C Kültür Bakanlığı, Bursa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 1987 yılında Mudanya’nın, kentsel sit alanını tespit etmiş ve 1992 yılında da Koruma Amaçlı İmar Plânını onaylayarak, Mudanya kent içinde 32 adet anıtsal yapı ve 239 adet sivil mimarlık örneği yapıyı tescil etmiştir.
Ayrıca yine aynı yıl içerisinde, Arkeolojik sit alanları da belirlenmiştir.
Eşine az rastlanır sivil mimarlık örneği yanı sıra;
Doğal Anıtlar arasında; çınar ve selvi ağaçları,
Dini ve Kültürel Yapılar; Tekke-i Cedid, Tekke-i Atik
Camileri, Yeni Cami, Sinan Bey Cami, Eski Cami, Hasan Bey Cami, Ömer Bey Cami, Hasan Fehmi Bey Çeşmesi, Şeyh Mehmet mezarı, Mütareke Müze Evi, Mudanya Belediyesi Uğur Mumcu Kültür Merkezi, Yel değirmeni kalıntısı, İsmet İnönü Heykeli, Şehitler Anıtı, Kaymakamlık ve Jandarma Binaları, Sivil Mimari Yapılar arasında ise; Montania Otel (eski Gümrük Binası) ve pek çok konut bulunmaktadır